Lucas over talentontwikkeling

Deze tekst schreef Lucas op vraag van festival Cement voor een debat over Talentontwikkeling.

(hoe groter, hoe luider uitspreken)

Talentontwikkeling.

Talentontwikkeling?

Talentontwikkeling.

TALENTONTWIKKELING.

TALENTONTWIKKELING.

Ik word er gek van.

Je hoort het overal. Iedereen benoemt het. Het is ‘essentieel’, ‘levensbelangrijk’, ‘hoe durven ze’, er is te weinig en niet genoeg en ik hoor ik zelden iemand verklaren wat er nu precies mee bedoeld wordt met: talent ontwikkeling.

Wiens talent moet er ontwikkeld worden? En vanaf wanneer?  Vanaf de geboorte? Vanaf de kleuterklas? En tot wanneer? Is dat talent dan ooit ‘klaar’, ‘uitontwikkeld’? En wie moet dat doen, dat ontwikkelen. Is dat het talent zelf, of zijn dat anderen? Professionele talent ontwikkelaars? This is the voice!

En dan wil ook nog iedereen dat je er een mening over hebt. Vooral dan de mensen en organisaties die hun bestaansrecht hebben opgebouwd rond ‘talentontwikkeling’. “Lucas? Vind jij het ook zo erg dat er bezuinigd is en dat er voor al die jonge net afgestuurde mensen zo weinig kansen zijn?” EUH!?

Ja? Nee? Ik weet niet.

Het is een beetje als met duurzaamheid, vrijwilligerswerk, artsen zonder grenzen en nonnen. Je mag het enkel belangrijk vinden. Kritiek kan niet of je bent een eikel, een smeerlap, een egoïstische rechtsrukkende klootzak. Ik dwaal af. Ik werd naar mijn mening gevraagd, ik zal ze geven.  Ik zou er een heel 50pagina plan over kunnen schrijven maar het moest kort zijn dus ik vat het samen in 9punten en dan sluit ik nog af met een woordje aan het talent zelf, je ziet maar of je er iets mee doet:

9 punten

  1. Er wordt te veel gefocust op de net afgestudeerde maker en dat omdat de mensen die tot voorheen daaraan hun boterham verdienden deze nu kwijt dreigen te raken. Talent wordt pas interessant na een paar jaar in de realiteit te hebben overleefd.
  2. Er zijn minder talenten in Nederland dan Talentontwikkelaars.
  3. Er moet meer nagedacht, gesproken, geluisterd en vervolgens gehandeld worden naar wat de precieze noden van elk ‘talent’ zijn. Zoekt ie Geld?, een werkplek?, mentoren?, informatie?, zakelijke begeleiding? Een speelplek? Netwerk?, een knuffel? Er is niemand die dit alles in 1 keer kan bieden. Eenheidsworst en ‘ leuk pakketje talentontwikkeling’ werkt niet.
  4. Elke vorm van echte artistieke begeleiding werkt pas als er een klik is tussen het talent en de begeleider, deze kan je niet forceren, laat staan kopiëren.
  5. Waarom geven we niet gewoon geld aan de talenten en zeggen we: Zoveel procent mag je gebruiken voor je ontwikkeling. Kies maar hoe je die inricht?
  6. Talenten moeten elkaar meer opzoeken en bevragen, ze kunnen leren van elkaar.
  7. De minister moet duidelijker zelf formuleren wat ze verstaat onder talentontwikkeling en wat ze daar dan aan beleid en keuzes tegen over stelt.
  8. Je kan mensen pamperen of je kan ze belonen. Ik zou gaan voor: ‘beloon wie laat zien wat ie kan en doet ipv knuffel dood wie je zelf naar voor hebt geschoven.’
  9. Soms moeten we beter naar picasso luisteren: “het regelen van de omstandigheden om je werk in te doen is de helft van je genialiteit.’ (maw met talent alleen kom je er niet, het is fucking hard werken)

Nog aan de makers zelf

Lieve, beste makers, talenten die nu luisteren of lezen:

Of nee: aan de makers en de prachtige mensen die hun hart en ziel geven de makers te helpen:

Ik heb de afgelopen 5,5 jaar 28 projecten gemaakt van allerlei pluimage met allerlei soorten groepen en mensen. Voor sommige projecten kreeg ik steun van productiehuizen, voor sommige van een gesubsidieerde instelling, voor anderen van publieke of privé-fondsen, soms van medemakers, soms het publiek, soms een bedrijf, soms mijn moeder en een enkele keer van niemand maar meestal van alles en iedereen door elkaar.

Bij sommige van de partners (zo noem ik ze) zaten mensen die mij heel goede vragen stelden, bij andere weer mensen die mij zakelijk hielpen. Bij sommige ontmoette ik vooral onnozelaars en onverschilligen bij anderen kwam ik iemand tegen die mij inspireerde en tot nieuwe hoogten bewoog. Er is geen pijl op te trekken. Het zijn maar mensen, net als wij.

Nu ben ik 5,5 jaar verder en nog lang niet uitontwikkeld, meer nog, ik heb het gevoel dat het nu pas begint. Dat ik nu pas een beetje weet wat ik nodig heb, wie ik ben en welke steun mij zou kunnen verder helpen op mijn immer slingerende pad. Het is niet makkelijk geweest de afgelopen 5 jaar en iets zegt mij dat het de komende 20 ook niet zal zijn. Alleen het is mijn pad. Ik ben kunstenaar, Ik moet dit bewandelen, ik kan niet anders.

Mijn advies aan jullie is: niemand kan je beter begeleiden en helpen dan jij zelf. Ja de steun aan jong talent is noodzakelijk ABSOLUUT, ja ook van de overheid die moet kiezen waar ze voor staat en hoe ze dat wil uitdragen alleen het zal nooit ‘alle’ talenten helpen. Een waar talent is immers uniek en niet in een hokje te stoppen. Dat is je kracht maar ook je ellende. Als je dit vak echt wilt ingaan zul je elke dag opnieuw keihard moeten werken, regelen, twijfelen, denken, maken en hosselen op de manier waarvan jij voelt dat je het moet doen. En alleen dan zal je mensen en fondsen en huizen en bedrijven en medestanders ontmoeten die jou op je tocht zullen helpen. Een lange, harde, eenzame tocht maar wel een met schitterende vergezichten en intense ont-moetingen.

Blijf gaan!

Ik wens jullie alle steun en ontwikkeling toe

Lucas De Man